
5 Skutecznych suplementów na zwiększenie wytrzymałości – trenuj dłużej i intensywniej!
1. Wprowadzenie
Wytrzymałość to fundament w sportach siłowych, biegowych i drużynowych. Jeśli chcesz trenować dłużej, z większą intensywnością i szybciej się regenerować, oprócz odpowiedniego planu treningowego i diety możesz wspierać się suplementacją. Poniżej znajdziesz 5 najlepiej przebadanych suplementów, które realnie poprawiają wydolność i pomagają zwiększyć wytrzymałość organizmu.
2. Beta-alanina
Beta-alanina to aminokwas, który zwiększa poziom karnozyny w mięśniach. Karnozyna działa jak bufor – zmniejsza zakwaszenie mięśni i opóźnia moment wystąpienia zmęczenia.
Efekt: wydłużenie czasu wysiłku o wysokiej intensywności (np. sprinty, HIIT, CrossFit).
Dawkowanie: 3–6 g dziennie w dawkach podzielonych.
Efekt uboczny: mrowienie skóry (parestezje), nieszkodliwe.
Badania pokazują, że suplementacja beta-alaniną może poprawić wydolność nawet o 2–3 minuty w intensywnym wysiłku [1].
3. Kofeina
Najpopularniejszy i najtańszy stymulant na świecie. Zwiększa czujność, koncentrację, zmniejsza odczuwanie zmęczenia.
Efekt: poprawa wytrzymałości tlenowej i beztlenowej, większa mobilizacja.
Dawkowanie: 3–6 mg/kg masy ciała, 30–60 minut przed treningiem.
Źródła: kawa, tabletki, żele energetyczne, napoje pre-workout.
W meta-analizach kofeina poprawiała wyniki biegaczy długodystansowych i rowerzystów średnio o 2–4% [2].
4. Kreatyna
Choć kojarzona głównie z siłą i masą mięśniową, ma także istotny wpływ na zdolność do powtarzalnego wysiłku.
Efekt: lepsza regeneracja fosfokreatyny w mięśniach → większa zdolność do kolejnych sprintów/serii.
Dawkowanie: 3–5 g dziennie, najlepiej w monohydracie.
Bezpieczeństwo: najlepiej przebadany suplement na świecie, bezpieczny w długim stosowaniu.
U sportowców drużynowych kreatyna poprawiała zdolność do wysiłku powtarzalnego o wysokiej intensywności [3].
5. Sok z buraka (azotany)
Naturalne źródło azotanów, które zwiększają produkcję tlenku azotu (NO). Efekt: rozszerzenie naczyń krwionośnych i lepsze dostarczanie tlenu do mięśni.
Efekt: poprawa wydolności tlenowej, mniejsze zużycie tlenu przy danym wysiłku.
Dawkowanie: 400–800 mg azotanów (ok. 500 ml soku z buraka) 2–3 h przed treningiem.
Alternatywy: koncentraty w shotach, kapsułki z azotanami.
Badania pokazują poprawę czasu do wyczerpania nawet o 15–25% u osób suplementujących azotany [4].
6. Elektrolity
Podczas długotrwałego wysiłku tracisz sód, potas, magnez i wapń wraz z potem. Ich niedobór prowadzi do skurczów mięśni i spadku wydolności.
Efekt: lepsze nawodnienie, stabilna praca mięśni i układu nerwowego.
Źródła: napoje izotoniczne, proszki do rozpuszczania, kapsułki.
Wskazanie: szczególnie ważne przy wysiłku >60 minut i w wysokiej temperaturze.
Nawodnienie i elektrolity są podstawą utrzymania wytrzymałości – bez nich nawet kofeina czy beta-alanina nie przyniosą efektu [5].
7. Podsumowanie
Zwiększenie wytrzymałości to efekt synergii: dobrego treningu, regeneracji, diety i suplementacji.
Najlepiej przebadane suplementy wspierające wydolność to:
Beta-alanina – bufor kwasu mlekowego,
Kofeina – stymulacja i redukcja zmęczenia,
Kreatyna – szybsza regeneracja energetyczna,
Sok z buraka – więcej tlenu dla mięśni,
Elektrolity – prawidłowe nawodnienie.
Stosowane razem i rozsądnie, mogą wydłużyć Twój trening, podnieść jego intensywność i przyspieszyć regenerację.
8. Bibliografia
-
Hobson RM, et al. Effects of beta-alanine supplementation on exercise performance: a meta-analysis. Amino Acids. 2012.
-
Grgic J, et al. The effects of caffeine intake on endurance performance: an updated systematic review and meta-analysis. Sports Med. 2020.
-
Kreider RB. Effects of creatine supplementation on performance and training adaptations. Mol Cell Biochem. 2003.
-
Jones AM. Dietary nitrate supplementation and exercise performance. Sports Med. 2014.
-
Sawka MN, et al. American College of Sports Medicine position stand. Exercise and fluid replacement. Med Sci Sports Exerc. 2007.